Tadeusz Jordan Rozwadowski


Urodzony w Babinie pod Kałuszem (Ukraina) jako syn Tomisława w rodzinie ziemiańskiej. Jego ojciec był także oficerem austriackim oraz uczestnikiem powstania styczniowego. W roku 1886 ukończył jako prymus wojskową Akademię Techniczną w Mdlingen w stopniu podporucznika i rozpoczął służbę liniową w 1 Pułku Artylerii Lekkiej w Krakowie. Następnie odbył studia w Wyższej Szkole Wojennej w Wiedniu i został przeniesiony do Budapesztu, gdzie objął funkcję szefa sztabu dywizji. Przez 10 lat w służbie dyplomatycznej jako attache wojskowy w ambasadzie Austro-Węgier w Rumunii, która w tamtym czasie była jedynym sojusznikiem Austro-Węgier na Bałkanach. Po powrocie do służby czynnej dowódca 31 pal w Stanisławowie, a od 1913 jako dowódca 12 Brygady Artylerii, następnie 12 Dywizji Piechoty (Krakowskiej), 43 Dywizji Piechoty oraz grupy armii. W Bitwie pod Gorlicami dowodził artylerią pod Łużną w walce o wzgórze Pustki. W bitwie tej zastosował nowatorskie metody prowadzenia ognia artyleryjskiego - kroczący "wał ogniowy", który był powszechnie stosowany w II wojnie światowej. Po bitwie odznaczony Orderem Wojskowym Marii Teresy oraz pruskim Krzyżem Żelaznym. W roku 1915 awansowany do stopnia generała dywizji, a w roku 1916 zwolniony z armii austriackiej nawiązuje kontakty z polskim ruchem niepodległościowym. Pierwszy dowódca Wojska Polskiego z nominacji Rady Regencyjnej (październik 1918) - przekazał dowództwo Józefowi Piłsudskiemu a sam objął funkcję szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. W latach 1918 - 19 dowodził wojskami polskimi w walkach z Ukraińcami, m.in. o Lwów. W roku 1919 szef polskiej misji wojskowej na konferencję pokojową w Paryżu. Przez środowiska niechętne Józefowi Piłsudskiemu uważany za właściwego autora planu bitwy warszawskiej 1920 zwanej cudem nad Wisłą. Ponieważ w tym czasie pełnił znów funkcję szefa Sztabu Generalnego, jego wkład w planowanie operacji musiał być bardzo duży. W latach 1921 - 26 Generalny Inspektor Kawalerii. W przewrocie majowym dowodził wojskami walczącymi po stronie rządowej. Po przewrocie majowym, oskarżony o nadużycia finansowe w administracji wojskowej na podstawie sfabrykowanych dowodów, zdymisjonowany w roku 1927, uwięziony bez procesu wyjaśniającego postawione zarzuty. Najwyższy osiągnięty stopień wojskowy: generał broni. Zmarł w niejasnych okolicznościach w swojej willi w Jastrzębiej Górze. Pochowany został we Lwowie w na Cmentarzu Obrońców Lwowa (Orląt). Na jego pogrzebie mowę pożegnalną wygłosił Akeksander Skrzyński (z Zagórzan).

POWRÓT